Cieśń nadgarstka

Zespoły cieśni powstają w wyniku długotrwałego ucisku lub z powodu uszkodzenia mechanicznego w charakterystycznej lokalizacji anatomicznej.


Najczęstszym zespołem z ucisku jest zespół cieśni nadgarstka – ZCN lub zespół ciasnoty kanału nadgarstka – ZCKN.  Wskutek ucisku dochodzi do demielinizacji a następnie do utraty aksonów nerwu pośrodkowego.  Wystąpienie „ręki błogosławiącej” lub „ręki kaznodziei” świadczy o całkowitym porażeniu nerwu pośrodkowego.


Uszkodzenie nerwu pośrodkowego powstaje najczęściej wskutek często powtarzanych ruchów, które wywołują stan zapalny pochewki ścięgna więzadła poprzecznego nadgarstka, który z kolei powoduje przewlekły ucisk nerwu pośrodkowego w rejonie nadgarstka.
U pewnych grup zawodowych takich jak np.: pakowacze mięsa, ekspedientki, fryzjerzy, stomatolodzy, mechanicy, muzycy, rolnicy, kucharze, ryzyko ucisku nerwu pośrodkowego występuje nawet do 63% pracowników.


Innym powodem powstania ZCKN są choroby ogólnoustrojowe tj.: reumatoidalne zapalenie stawów, zaburzenia endokrynne (cukrzyca, niedoczynność tarczycy), guz (np. gangliony, tłuszczaki, naczyniaki),  zmiany hormonalne u kobiet w ciąży bądź w wyniku stosowania doustnej antykoncepcji, urazy (złamania typu Collesa, krwotok), infekcji i procesów zapalnych (np. sarkoidoza, borelioza, gruźlica).


ZCKN występuje u blisko 25% pacjentów z niedoczynnością tarczycy, toteż u osób z obustronnym ZCN wskazane jest oznaczenie poziomu TSH. Adekwatna terapia hormonalna powoduje wówczas zmniejszenie się objawów, co sprawia, że nie wszyscy chorzy wymagają zabiegu chirurgicznego.


Cukrzyca typu I jak i II może predysponować do wystąpienia ZCN. Neuropatia cukrzycowe bywają często bezobjawowe. Leczenie chirurgiczne u osób na cukrzycę może być mniej skuteczne.


Objawy imitujące ZCKN mogą wystąpić u chorych na neuroboreliozę – poprawę uzyskuje się po leczeniu antybiotykami.


Zespół cieśni kanału nadgarstka występujący u kobiet w ciąży narażonych na zespoły z ucisku wskutek zmian hormonalnych ma inne objawy kliniczne od zespołu idiopatycznego.  Parestezje nie nasilają się w nocy, natomiast pojawiają się w czasie dnia i zwykle są bardziej dokuczliwe.


Przed wyborem metody leczenia zachowawczego czy operacyjnego konieczne jest wykonanie badania EMG (ENG) w kierunku zespołu cieśni kanału nadgarstka.


Objawy kliniczne ZCKN
Symptomy choroby typowo występują typowo najpierw w kończynie dominującej (chociaż nie u wszystkich chorych). U około 56% pacjentów w przypadku wystąpienia choroby w jednej kończynie górnej stwierdza się zmiany w nerwie pośrodkowym drugostronnym. toteż zaleca się wykonanie badania obu nerwów pośrodkowych w celu możliwie szybkiego rozpoznania. W celu różnicowania ZCN z polineuropatią i uszkodzeniem korzeni szyjnych należy zbadać koniecznie inny nerw np. nerw łokciowy.


W początkowej fazie choroby dolegliwości mają charakter subiektywny (wrażenie opuchniętych odrętwiałych opuszków palców - palca pierwszego (kciuka), drugiego (palec wskazujący), a następnie w palca środkowego i serdecznego. Pacjenci często wyrażają skargę wrażenie posiadania „nieswoich palców”. W czasie snu pacjent budzi się co kilka godzin z uczuciem zdrętwienia całej ręki, które łagodzi opuszczenie kończyny w dół bądź potrząsanie ręką. W zawansowanym stadium choroby parestezje mogą występować również w ciągu dnia. Czynnikiem nasilającym dolegliwości jest utrzymywanie kończyny górnej w jednej pozycji oraz często powtarzane czynności (np. jazda rowerem lub autem, praca przy komputerze, krojenie itd.). W późniejszym okresie pojawiają się również objawy ruchowe – trudności np. z zapięciem guzika, trzymanie książki i sztućców, prace domowe, noszenie toreb z zakupami, wydawanie bilonu itd.


Niestety powyższe objawy mogą być podobne w przypadku innych chorób, toteż kluczowym badaniem oceniającym sprawność obwodowego układu nerwowego jest badanie elektroneurofizjologiczne EMG

.  
W przypadku występowania objawów ZCKN wskazane jest różnicowanie z zespołem korzeniowym C6-C7, uszkodzeniem splotu barkowego, stwardnieniem bocznym zanikowym i jamistością rdzenia.


Należy pamiętać, iż czas reakcji pacjenta wpływa na skuteczność zabiegu chirurgicznego, jeśli jest on potrzebny.


Przed wyborem metody leczenia zachowawczego czy operacyjnego konieczne jest wykonanie badania EMG w kierunku zespołu cieśni kanału nadgarstka.


W większości profesjonalnych ośrodków chirurgicznych kwalifikuje się pacjentów do zabiegu odbarczenia nerwu pośrodkowego na podstawie obrazu klinicznego oraz dodatniego wyniku badania elektrofizjologicznego ENG/EMG. Badanie ENG/EMG pozwala na potwierdzenie uszkodzenia nerwu, jego stopnia i lokalizacji. Brak badania EMG może narazić pacjenta na niepotrzebny zabieg chirurgiczny. Wykonane badanie EMG przed zabiegiem daje dodatkowo możliwość obiektywnej oceny rezultatów operacji oraz dynamiki powrotu funkcji nerwu pośrodkowego po operacyjnym odbarczeniu.


Badanie EMG/ENG czy USG w przypadku zespołu cieśni nadgarstka ZCN?


Diagnostyka EMG/ENG uznawana jest za „złoty standard” diagnostyczny w zespole cieśni nadgarstka. Daje możliwość obiektywnego stwierdzenia uszkodzenia nerwu pośrodkowego, stopnia zaawansowania choroby, dokładnego miejsca uszkodzenia oraz dynamiki zmian w przypadku badań kontrolnych.

Badanie USG w zespole cieśni jest metodą uzupełniającą niedającą możliwości obiektywnej oceny stadium zaawansowania choroby.

Badanie USG jest pomocne w przypadku:

Bio

Czytaj więcej

Skontaktuj się

PRACOWNIE EMG MED
WARSZAWA I HIPOLITÓW

607 779 160